Sosyal medya kullanım bozukluğu ölçeği’nin türk kültürüne uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Bu çalışmada Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği’nin (SMKBÖ-9) Türk ergenlerde geçerlik ve güvenirliğini test etmek ve psikometrik özelliklerini incelemek amaçlanmıştır. Araştırma kapsamına yaşları 13 ile 18 arasında değişen üç farklı çalışma grubunda yer alan toplam 586 (202+204+180) ergen alınmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonuçlarına göre SMKBÖ’nün Türkçe formunun orijinalindeki gibi tek boyuta sahip olduğu ve bu tek boyutlu yapının ölçtüğü özellikle ilgili toplam varyansın %48.11’ini açıkladığı görülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizi sonucu ölçeğin uyum iyiliği değerleri ?²/sd=1.87, RMSEA=.066, CFI=.98, GFI=.98, IFI=.98, NFI=.96, RFI=.97 ve SRMR=.039 olarak hesaplanmıştır. Ayrıca madde faktör yükleri de .35 ile .76 arasında sıralanmaktadır. Eşdeğer ölçek (ölçüt) geçerliği çalışmasında Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği ile Young İnternet Bağımlılığı Testi-Kısa Formu ve Ergenler için Akıllı Telefon Bağımlılığı-Kısa Formu arasında sırasıyla r= .64, .66 ilişkiler tespit edilmiştir. Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı .75, Guttman iki yarı test güvenirlik katsayısı .64 olarak bulunmuştur. Düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları .29 ile .73 arasında değişmektedir. Tüm bu sonuçlar, Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği’nin Türk ergenlerde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir.

The present study aimed to test the reliability and validity of Social Media Disorder (SMD-9) Scale in Turkish adolescents and to examine its psychometric properties. Three study groups were conducted among a total of 586 (202+204+180) Turkish adolescents aged from 13 to 18. According to explanatory factor analysis results, it was found that the Turkish form of the SMDS had one-dimension just like the original version and the unidimensional scale explained 48.11% of variance related to the attribute it measured. In confirmatory factor analysis, fit index values were found as ?²/df=1.87, RMSEA=.066, CFI=.98, GFI=.98, IFI=.98, NFI=.96, RFI=.97, and SRMR=.039. Factor loadings ranged from .35 to .76. In the concurrent validity, the Social Media Disorder Scale had significant relationships with Young’s Internet Addiction Test-Short Form and Smart Phone Addiction Scale-Short Form for Adolescent (r= .64, .66, respectively). Cronbach alpha internal consistency coefficient was found as .75. Guttman split-half reliability coefficient was found as .64. Corrected item-total correlations ranged from .29 to .73. Overall results demonstrated that Social Media Disorder Scale can be used for Turkish adolescents as a valid and reliable instrument.