18. Yüzyılda yazılmış bir nasihat kitabı: Levhnâme

Abstract

Bu çalışma, Türk İslam edebiyatına ait bir makaledir. Üç bölüme ayrılan bu çalışma; eserin müellifinin tespit edilmeye çalışıldığı bölüm, eserin şekil ve muhteva özelliklerinin verildiği bölüm ve eserde yer alan ayet ve hadislerin incelendiği bölümden müteşekkildir. İncelenen eser, Mevlânâ Muhammed Emîn Müftîzâde’ye ait olduğu düşünülen Levhnâme adlı eserdir. Levhnâme, 1744 yılında kaleme alınmıştır. Mesnevi nazım şekliyle yazılan bu eser, bir pendnâme örneğidir. Toplamda 779 beyitten meydana gelmiştir. 18. yüzyıla ait olan bu eser, yirmi sekiz bölümden meydana gelmektedir. Eser, çeşitli başlıklarla farklı ahlaki konulardan bahsetmektedir. Bu özelliğiyle Attar’ın Pendnâme’si ile benzerlik göstermektedir. Çalışmanın birinci bölümünde; Levhnâme’nin kütüphane kayıtlarında geçen Mevlânâ Resmî’ye ait olmadığı dile getirilmiş ve bununla birlikte müellif olduğuna delilleriyle birlikte ispatlanmaya çalışılan Mevlânâ Muhammed Emîn Müftîzâde’nin hayatından bahsedilmiştir. İkinci bölümde; söz konusu eserin şekil ve muhteva özellikleri belirtilmiş ve eserin yirmi sekiz bölümünün konularından bahsedilip bu konulara beyitlerle örnekler sunulmuştur. Son bölümde de eserde yer alan ayet ve hadisler incelenmiştir.

This study is an article of Turkish Islamic Literature. It consists of 24 pages in total. This study is divided into three parts; the author of the work consists of the section where it is tried to be determined, the section where the form and content features of the work are given and the verse-hadith quotations in the work are examined. Contrary to the library records, the work examined is the book of Mevlana Muhammed Emin Müftizade which is tried to prove to be the author. Levhnâme was written in 1744. This work, written in mesnevi verse, is an example of a pendname. It consists of 779 couplets in total. The work mentions different moral issues with various titles. It is similar to Attar's Pendnâme with this feature. In this study, information was given about pendnames. Additionally, in the last part of the study, the verses and hadiths in Levhnâme are examined.